Platform Modernisering Strafvordering

Een van de uitgangspunten van het nieuwe Wetboek van Strafvordering is dat het strafproces een tegensprekelijk karakter heeft. Dat uitgangspunt brengt mee dat van de verdediging actieve deelname wordt verwacht, ook waar het gaat om het aandragen van informatie, het doen van verzoeken en het voeren van verweren die licht kunnen werpen op de in de visie van de verdediging relevante feiten. In deze bijdrage wordt geïnventariseerd hoe het er in het nieuwe wetboek voorstaat met de mogelijkheden voor de verdediging om invloed uit te oefenen op de feitenvaststelling. Aan de hand van een bespreking van de mogelijkheden voor het aandragen van informatie, het horen van getuigen en deskundigen, het verrichten van overig onderzoek zoals inbeslagneming en doorzoeking, en het zelfstandig verrichten van onderzoek door de verdediging, wordt onderzocht of de positie van de verdediging in dit opzicht wordt verstevigd.

In mei 2022 publiceerde de Afdeling advisering van de Raad van State haar advies op het toenmalige wetsvoorstel van het nieuwe Wetboek van Strafvordering. In dit advies toonde de Afdeling zich in het bijzonder kritisch op een tweetal wijzigingen van de huidige regeling aangaande de rechterlijke reactie op onrechtmatigheden in het strafrechtelijk onderzoek, te weten de verruiming van de reikwijdte van de regeling en de invoering van het nieuwe criterium ‘het belang van een goede rechtsbedeling’ als normatief richtsnoer bij de toepassing van processuele sancties als reactie op onrechtmatig strafvorderlijk handelen. Inmiddels heeft de minister gehoor gegeven aan dit advies en deze voorgestelde wijzigingen in belangrijke mate teruggedraaid. Daardoor is het de vraag wat nu precies wordt beoogd met deze nieuwe regeling? In dit artikel vindt een kritische bespreking plaats van het advies van de Afdeling en de laatste versie van het wetsvoorstel. Beargumenteerd wordt dat juist deze twee wijzigingen een belangrijke bijdrage (hadden) kunnen leveren aan de volledigheid van het toezicht op de opsporing en roept in dat licht op tot (opnieuw) een herziening van de regeling.

In deze bijdrage gaan wij in op het begrip technisch hulpmiddel en twee daaraan gekoppelde discussiepunten, te weten de definitie van technisch hulpmiddel en de voorafgaande keuring van software. Op basis daarvan beantwoorden wij in deze bijdrage de vraag wat het toekomstige recht moet regelen met betrekking tot de keuring van technische hulpmiddelen.

In dit artikel staat de vraag centraal in hoeverre opsporingsautoriteiten op basis van de relevante gezichtspunten/factoren voor stelselmatigheid en bezien in het licht van de huidige technische mogelijkheden van een webcrawler de mate van inbreuk op de persoonlijke levenssfeer kunnen inschatten en de aard en ernst van die inbreuk zoveel mogelijk kunnen beperken.

In het kader van de modernisering van het Wetboek van Strafvordering werd afgelopen zomer een interessant wetsvoorstel bij de Tweede Kamer ingediend: de ‘Innovatiewet Strafvordering’. Deze innovatiewet heeft namelijk als doel om alvast ervaring op te doen met een zestal procedures, bevoegdheden en instrumenten waarvan het de bedoeling is dat die te zijner tijd een plaats krijgen in het nieuwe Wetboek van Strafvordering. Op een na (waarover later meer) staan alle procedures die in de Innovatiewet Strafvordering staan ook in de in 2020 openbaar gemaakte ambtelijke versie van het Wetsvoorstel tot vaststelling van het nieuwe Wetboek van Strafvordering. Daaruit kan worden afgeleid dat de regering van vijf van de zes procedures al weet dat zij deze onderwerpen in het nieuwe Wetboek van Strafvordering wil opnemen. Het opdoen van ervaring is erop gericht om eventuele ‘kinderziektes’ in de nieuwe procedures vroegtijdig aan het licht te laten komen en te verhelpen.